Λεβινάς, Εμανουέλ

(Emmanuel Levinas, Κάουνας 1906 – Παρίσι 1995). Γάλλος φιλόσοφος και πανεπιστημιακός, λιθουανικής καταγωγής. Σπούδασε φιλοσοφία στο πανεπιστήμιο του Στρασβούργου. Το 1928 συνέχισε με σπουδές φαινομενολογίας στο πανεπιστήμιο Φράιμπουργκ, υπό την επίβλεψη του Χάιντεγκερ, το βιβλίο του οποίου Είναι και Χρόνος (1927) άσκησε εξαιρετική επίδραση στη σκέψη του. Στα τρία πρώτα έργα του, Η θεωρία της διαίσθησης στη φαινομενολογία του Χούσερλ (1930), Από την ύπαρξη στο υπάρχον (1947) και Μια αποκάλυψη της ύπαρξης με τους Χούσερλ και Χάιντεγκερ (1949), διαφαίνεται η επιρροή των δύο προαναφερθέντων μεγάλων δασκάλων του. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο εντάχθηκε στους πρωτοποριακούς φιλοσοφικούς κύκλους των Γκαμπριέλ Μαρσέλ και Ζαν Βαλ. Στη δεκαετία του 1950 στράφηκε στην αυθεντική φιλοσοφία της ηθικής, με σκοπό την υπέρβαση της ηθικά ουδέτερης παράδοσης της οντολογίας. Το ογκώδες έργο του, που τιτλοφορείται Ολότητα και άπειρο (1961), είναι επηρεασμένο από τη διαλεκτική και επιχειρεί να οροθετήσει το νέο πεδίο, αντιμετωπίζοντας κατά πρόσωπο το «άλλο». Ο κυρίαρχος συλλογισμός του έργου είναι ότι το «άλλο» δεν είναι γνωστό ούτε κατανοητό στην ουσία του, αλλά θέτει τα ερωτήματα και προκαλεί την αυτοϊκανοποίηση του ίδιου του υποκειμένου, μέσω της επιθυμίας, της γλώσσας και της μέριμνας για δικαιοσύνη. Μεγαλύτερη και βαθύτερη ανάλυση σε αυτό το ζήτημα, όπως και σε άλλα, πραγματοποίησε στη μελέτη του Άλλως του είναι ή επέκεινα της ουσίας (1974), το οποίο θεωρείται το σημαντικότερο έργο του.